Η συζήτηση γύρω από τις μεταρρυθμίσεις στο Κράτος και την Τοπική Αυτοδιοίκηση τραβά στο χρόνο, χωρίς να υπάρχει κάποιο καθορισμένο, καταληκτικό πρόγραμμα για την εφαρμογή τους. Η πολύχρονη καθυστέρηση δείχνει ότι δύσκολα επιτυγχάνοται μεταρρυθμίσεις αν δεν συνοδεύονται από μια συνολική, αναπτυξιακή στρατηγική. Η μεταρρύθμιση στο χώρο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης συνδέεται πλήρως με μεταρρυθμίσεις στο κράτος και τη δημόσια υπηρεσία. Οι μεταρρυθμίσεις πάνε μαζί γιατί οι δύο πόλοι διαπλέκονται ως δημόσιες υπηρεσίες που έχουν κοινή και διαφορετική αποστολή. Μπορεί να αλλάξει η Τοπική Αυτοδιοίκηση, αν δεν προχωρήσει η μεταρρύθμιση στο κράτος; Αν, για παράδειγμα, ένα κράτος είναι γραφειοκρατικό και δυσλειτουργικό, μπορεί να υποστηρίξει ένα μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα για την ισχυρότερη Τοπική Αυτοδιοίκηση; Αν, για παράδειγμα, ένα κράτος δεν μπορεί να συλλέξει τα φορολογικά του τέλη, μπορεί να δώσει το καλό παράδειγμα στους οργανισμούς ΤΑ; Όπως όλοι διαπιστώνουμε, η μεταρρύθμιση στο χώρο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, δεν προχωρά καθώς υπάρχουν ταλαντεύσεις, ενώ τίθενται παλαιά και νέα ερωτήματα από διάφορες πλευρές.
Θεωρώ ότι κάθε μεταρρύθμιση που εγκλωβίζεται στο μερικό και το αποσπασματικό αφυδατώνεται, χάνει τη δυναμική της, ακυρώνεται μέσα στο χρόνο. Χρειαζόμαστε μια συγκροτημένη πολιτική που να ειναι σε θέση να εργαστεί σκληρά για να δώσουμε νέα, συνολική πνοή στην παραγωγική ανασυγκρότηση και στον εκσυγχρονισμό των θεσμών της κοινωνίας μας. Οι μηχανισμοί άμυνας γύρω από τον εαυτό μας, έχουν εξαντληθεί προ πολλού. Βλέπουμε ότι άλλοι λαοί επιδιώκουν αλλαγές με γρήγορες ταχύτητες, αυτές που επιβάλλει η τεχνολογική επανάσταση και η ηλεκτρονική εποχή.
Τι μπορούμε να κάνουμε;
Θεωρώ ότι είναι αναγκαίο να συνδυάσουμε τρείς ενότητες σε ένα αναπτυξιακό πακέτο, να ενώσουμε τρεις στρατηγικές σε μία- Μεταρρύθμιση στο Κράτος, Μεταρρύθμιση την Τοπική Αυτοδιοίκηση, Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση. Ένα πακέτο σε τρία, που καλύπτει όλο το φάσμα της αναπτυξιακής μας πολιτικής. Ο συνδυασμός αυτός (Κράτος, Τοπική Αυτοδιοίκηση, Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση) οδηγεί σε πολύ καλύτερα αποτελέσματα, γιατί,
- Επιφέρει αύξηση της παραγωγικότητας σε όλους τους τομείς, καθώς θα απελευθερωθεί πραγματικός χρόνος για άλλες δραστηριότητες ή επιλογές.
- Έτσι θα έχουμε καλύτερη εξυπηρέτηση πολίτη, η ποιότητα ζωής θα αποκτήσει νέα περιεχόμενα, καθ’ ότι η γνωστή γραφειοκρατία θα υποστεί μεγάλη συρρίκνωση.
- Η ηλεκτρονική διακυβέρνηση ισούται με τη διαφάνεια και την ταχύτητα, καθ’ ότι λαμβάνονται οι αποφάσεις γρήγορα και σε συνθήκες πλήρους διαφάνειας.
- Ηλεκτρονική διακυβέρνηση επιτρέπει τον πλήρη έλεγχο στις αποφάσεις των δημόσιων οργάνων, και αυτό αποτελεί ασφαλιστική δικλείδα για την ελεγξιμότητα όλων όσοι λαμβάνουν αποφάσεις και βεβαίως μηχανισμό εποπτείας πάνω σε κάθε είδους απόφαση.
- Οι τρεις στρατηγικές για την ανάπτυξη- με κορωνίδα τους την ηλεκτρονική διακυβέρνηση- συμβάλλουν αποφασιστικά στην εξυγίανση του πολιτικού μας συστήματος με μείωση της πρακτικής των εξωτερικών παρεμβάσεων, στην μια ή την άλλη υπόθεση, είτε κεντρικά, είτε περιφερειακά.
Σε αυτή τη διαμόρφωση μιας συνεκτικής στρατηγικής για την ηλεκτρονική διακυβέρνηση, μπορούμε να αξιοποιήσουμε την ευρωπαϊκή και διεθνή εμπειρία. Προσέχω ότι ο Υπουργός Επικρατείας και Ψηφιακής Διακυβέρνησης της Ελλάδας K. Πιερρακάκης οργάνωσε μια επιτροπή από εμπειρογνώμονες για το ζήτημα της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης με σύμβουλο τον πρώην πρόεδρο της Εσθονίας Τόμας Χέντρικ Ιλβές. Ως γνωστόν, η Εσθονία έχει καταφέρει μέσα σε είκοσι χρόνια να θεωρείται η πιο προηγμένη ψηφιακή κοινωνία στον κόσμο. Στόχος αυτής της Επιτροπής είναι η σύνταξη μιας «ψηφιακής βίβλου» που να περιλαμβάνει ζητήματα, όπως απλούστευση των διαδικασιών, κυβερνοασφάλεια και επενδύσεις στο οικοσύστημα των start up επιχειρήσεων. Σημειώνω ότι αυτά είναι πλέον εφικτά στην Εσθονία, γιατί ήδη το 99% των υπηρεσιών του δημοσίου παρέχονται on-line.
Στην Κύπρο έχουμε ακόμα αρκετό χρόνο να διανύσουμε. Αλλά από κάπου πρέπει να αρχίσουμε, να βάλουμε ισχυρά θεμέλια ώστε να έχουμε κάποια στιγμή πραγματική στρατηγική για τις μεταρρυθμίσεις. Χρειάζεται γνώση του περιβάλλοντος, ώστε να λάβουμε σημαντικές αποφάσεις. Χρειάζεται αποφασιστικότητα από την πολιτική ηγεσία, τόλμη και σχέδια για να υλοποιήσουμε τα αυτονόητα!
