Εύλογα η αγορά ακινήτων και στη χώρα μας θα επηρεαστεί από τον πληθωρισμό και τις επιπτώσεις του πολέμου στην Ουκρανία, αναφέρει ο αρχιτέκτονας και ιδρυτής του αρχιτεκτονικού γραφείου Armeftis Partners, με έδρα τη Λεμεσό, Γιάννης Αρμεύτης.
Σε συνέντευξή του στο InBusinessNews, o κ. Αρμεύτης εκφράζει την εκτίμηση πως εγχώριοι αγοραστές, όπως νέα ζευγάρια που σχεδίαζαν να χτίσουν το σπίτι τους, είναι πιθανό να αναστείλουν τα σχέδιά τους, έως ότου η κατάσταση σταθεροποιηθεί και κυρίως μέχρι να αποκλιμακωθούν οι τιμές των υλικών. Την ίδια ώρα, ωστόσο, επισημαίνει το αυξημένο ενδιαφέρον από αγοραστές του εξωτερικού, τους οποίους, όπως υποδεικνύει, προσελκύει η Κύπρος λόγω των συνθηκών σταθερότητας και ασφάλειας που επικρατούν.
Ο Γιάννης Αρμεύτης στέλλει το ο μήνυμα ότι η Κύπρος μπορεί ξεπεράσει τις σημερινές προκλήσεις, ενώ αναφέρεται επίσης στην πρόσφατη επέκταση του αρχιτεκτονικού γραφείου Armeftis Partners στην Αθήνα, στις προοπτικές για τον κλάδο των κατασκευών, στη μετάβαση στη βιοκλιματική δόμηση και στην ανάγκη δημιουργίας πόλεων με γνώμονα τις ανάγκες των κατοίκων.
Πληθωρισμός και πόλεμος επηρεάζουν όλες τις πτυχές της οικονομίας. Ποιες επιπτώσεις αναμένουμε στην αγορά ακινήτων της Κύπρου;
Ο πόλεμος που βρίσκεται σε εξέλιξη για περισσότερο από ένα μήνα τώρα, δεν μπορεί παρά να μας προβληματίζει όλους. Πριν όμως αναλογιστούμε τις συνέπειές του -που αναμφισβήτητα θα υπάρξουν- είναι σημαντικό να σκεφτούμε τους τρόπους που μπορούμε να βοηθήσουμε τους ανθρώπους που δοκιμάζονται. Η αλληλεγγύη μας πρέπει να είναι η μόνη απάντηση. Νομίζω είναι ενθαρρυντικό ότι η ανταπόκριση των Κυπρίων, των Ουκρανών αλλά και των Ρώσων που μένουν στη χώρα μας, ήταν μεγάλη στα καλέσματα για αποστολή ανθρωπιστικής βοήθειας.
Απ’ εκεί και πέρα, οι οικονομικές του επιπτώσεις του είναι ήδη εμφανείς σε πολλά μέρη του κόσμου και σίγουρα σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες. Ο χρόνος εκδήλωσής του, συνέπεσε με το γενικότερο πρόβλημα του αυξημένου πληθωρισμού και ειδικότερα όσον αφορά τον κλάδο των ακινήτων, με τις αυξημένες τιμές των οικοδομικών υλικών. Εύλογα επομένως, η αγορά ακινήτων και στη χώρα μας θα επηρεαστεί. Κυρίως εκτιμώ ότι εγχώριοι αγοραστές, όπως νέα ζευγάρια που σχεδίαζαν να χτίσουν το σπίτι τους, είναι πιθανό να αναστείλουν τα σχέδιά τους, έως ότου η κατάσταση σταθεροποιηθεί και κυρίως μέχρι να αποκλιμακωθούν οι τιμές των υλικών.
Από την άλλη, έχει παρουσιαστεί αυξημένο ενδιαφέρον από αγοραστές του εξωτερικού, τους οποίους προσελκύει η Κύπρος λόγω των συνθηκών σταθερότητας και ασφάλειας που επικρατούν. Σε κάθε όμως περίπτωση, θεωρώ πως μέχρι τη λήξη του πολέμου είναι δύσκολο να εξαχθεί κάποιο ασφαλές συμπέρασμα για το μέλλον, καθώς η δυναμική που δημιουργείται μεταξύ Δύσης και Ρωσίας είναι ρευστή και τα δεδομένα των μεταξύ τους σχέσεων μπορούν να αλλάξουν.
Οι αντοχές της κυπριακής οικονομίας
Πιστεύετε ότι έχει τις αντοχές η κυπριακή οικονομία για να αντιμετωπίσει άλλη μία κρίση;
Είναι αντιληπτό ότι σε τέτοιες συνθήκες δημιουργείται προβληματισμός για τις δυνατότητες της Κύπρου να ανταπεξέλθει, με δεδομένη μάλιστα τη ζημιά που υπέστη λόγω της πανδημίας. Ωστόσο, κάθε σύγκριση με το παρελθόν και τις παθογένειές του θεωρώ ότι είναι άτοπη. Η Κύπρος του σήμερα διαφέρει σε πολλά από την Κύπρο της προηγούμενης δεκαετίας, της χρηματοπιστωτικής κρίσης.
Η λειτουργία του κράτους έχει σε σημαντικό βαθμό εξορθολογιστεί, το τραπεζικό σύστημα δραστηριοποιείται αυστηρά εποπτευόμενο και όλοι μας πιστεύω έχουμε μάθει από τα προηγούμενα λάθη. Άλλωστε μία πιθανή οικονομική κρίση δεν θα αφορά την Κύπρο, λόγω ιδιαίτερων παθογενειών της όπως συνέβη παλαιότερα, αλλά το σύνολο της Ευρώπης. Η διαχείριση της περιόδου της πανδημίας, παρά τις πολλές δυσκολίες, νομίζω ότι ήταν ένα καλό παράδειγμα για το πως η Ε.Ε. μπορεί να λειτουργήσει ως ενιαίος φορέας άσκησης πολιτικής. Αναφέρομαι σε πολιτικές όπως η παράκαμψη του Συμφώνου Σταθερότητας και οι κοινές παραγγελίες των εμβολίων. Ευελπιστώ επομένως ότι σε μία πιθανή κρίση η απάντηση θα δοθεί σε Ευρωπαϊκό επίπεδο.
Εκείνο που όμως σίγουρα πρέπει να μας απασχολήσει από σήμερα, είναι η στήριξη όσων συνανθρώπων μας αντιμετωπίζουν προβλήματα. Λόγω των εξελίξεων που ανέφερα ήδη και κυρίως λόγω της αύξησης στις τιμές βασικών αγαθών, πολλοί άνθρωποι που διαβιούν στην Κύπρο αντιμετωπίζουν σοβαρές δυσκολίες στην καθημερινότητά τους. Η στήριξη αυτών των ανθρώπων πρέπει να αποτελεί προτεραιότητα του κράτους ώστε να μπορέσουν να ανταπεξέλθουν.
Πώς επηρεάζεται η Λεμεσός
Είστε ένας ενεργός πολίτης της Λεμεσού, μιας πόλης που την τελευταία 20ετία έχει αλλάξει σημαντικά. Πώς επηρεάζουν οι τελευταίες εξελίξεις την πόλη;
Αν κάτι μας χαρακτηρίζει ως Λεμεσιανούς, είναι η υπερηφάνεια και η αγάπη για την πόλη μας. Ένα μοναδικό χαρακτηριστικό της, είναι η πολυπολιτισμικότητά της. Η ιστορία της πόλης είναι συνδεδεμένη με τη συνύπαρξη διαφορετικών ανθρώπων, οι οποίοι από κοινού κατόρθωναν να προοδεύουν. Ακόμα και η περίπτωση του παρόντος πολέμου, είναι μία απόδειξη για το πώς άνθρωποι διαφορετικής εθνότητας συνυπάρχουν, ζουν και εργάζονται αρμονικά στην πόλη μας. Αυτό το στοιχείο υπήρξε καθοριστικό για τη μετατροπή της Λεμεσού σε ένα πόλο προσέλκυσης εταιρειών και κατοίκων από ευρωπαϊκές και μη χώρες.
Το ίδιο χαρακτηριστικό πιστεύω ότι κάνει την πόλη να ξεχωρίζει και σε δύσκολες περιόδους όπως η σημερινή. Είναι νομίζω γνωστό ότι αρκετοί Ουκρανοί, αλλά και Ρώσοι έφτασαν στην Κύπρο, με μεγάλο μέρος τους να επιλέγει τη Λεμεσό, εν αναμονή της λήξης του πολέμου, ενώ δεν είναι λίγοι όσοι προσανατολίζονται στην απόκτηση κατοικίας για εγκατάσταση. Ανάλογη είναι η κατάσταση και σε επίπεδο εταιρειών. Καθώς η Κύπρος συγκεντρώνει πολλά από όσα αναζητά μία διεθνής εταιρεία, γνωρίζουμε ότι υπάρχουν σκέψεις για μετεγκατάσταση εταιρειών του εξωτερικού, στην πόλη μας.
Η «πράσινη στροφή»
Με αφορμή και την ενεργειακή κρίση, η στροφή σε «πράσινες λύσεις» φαίνεται να επιταχύνεται. Πώς ένας αρχιτέκτονας προσαρμόζει τη δουλειά του στο νέο περιβάλλον;
Η «πράσινη στροφή» που συντελείται τα τελευταία χρόνια, αποτελεί μονόδρομο για ολόκληρο τον πλανήτη. Ιδίως όμως για την Κύπρο, που βρίσκεται στην κατηγορία των χωρών που επηρεάζονται έντονα από την κλιματική αλλαγή, η ενσωμάτωση τέτοιων λύσεων, θα πρέπει να χαρακτηρίζει κάθε νέο έργο.
Οι πτυχές που πρέπει να λαμβάνονται υπόψη είναι πολλές και έχουν να κάνουν τόσο με τη χρήση των υλικών στις νέες κατασκευές και την ένταξη στον περιβάλλοντα χώρο, την ενεργειακή απόδοση των μονάδων, τη δυνατότητα αξιοποίησής τους για παραγωγή ήπιων μορφών ενέργειας, έως και παραμέτρους που μπορεί κάποιος να μην αναλογίζεται σε πρώτο χρόνο, όπως ο προσανατολισμός και η εσωτερική οργάνωση των χώρων.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η «πράσινη στροφή» αυτή δεν συντελείται πλέον μόνο λόγω της νομοθεσίας, ή των ευρωπαϊκών παραμέτρων. Είναι οι ίδιοι οι ιδιοκτήτες που αναζητούν μονάδες με χαμηλό ενεργειακό αποτύπωμα και σε αυτό συμβάλλουν τόσο η περιβαλλοντική κουλτούρα που αναπτύσσεται, όσο ασφαλώς και οι μειωμένες δαπάνες που απαιτεί η διαβίωση, ή εργασία σε τέτοια κτήρια.
Θα ήθελα παράλληλα να σημειώσω ότι η Κύπρος τα τελευταία 15 χρόνια έχει να επιδείξει σημαντική πρόοδο σε αυτόν τον τομέα, που συντελείται τόσο σε μεγάλα όσο και σε μικρότερα έργα.
Η επέκταση στην Αθήνα
Πρόσφατα ανακοινώσατε την επέκταση του αρχιτεκτονικού σας γραφείου στην Αθήνα. Ποια ανάγκη καλύπτει αυτή η κίνηση και πως ανταποκρίνεται η αγορά της Ελλάδας;
Η επέκταση της Armeftis Partners στην Αθήνα ήταν ένα σημαντικό βήμα, που ήρθε ως αποτέλεσμα της παρουσίας μας στην αγορά της Ελλάδας για περισσότερα από 20 χρόνια. Δεδομένης της εκτίμησης που υπάρχει για τη δουλειά μας και των επαγγελματικών σχέσεων που έχουμε αναπτύξει όλο αυτό το διάστημα, θεωρώ ότι «εμβολιάζουμε» δημιουργικά την αρχιτεκτονική της Ελλάδας με κυπριακά στοιχεία.
Η αγορά της Ελλάδας άλλωστε, εξερχόμενη από μία περίοδο ύφεσης παρουσιάζει σημαντικές ευκαιρίες για εγχώριους, αλλά και ξένους αγοραστές. Είναι επομένως με μεγάλη χαρά που αποτελούμε μέρος της προσπάθειας ανάπτυξης του τομέα των ακινήτων, αλλά και της ελληνικής οικονομίας ευρύτερα. Η προσπάθεια εστιάζει κυρίως σε οικιστικές, τουριστικές και γραφειακές μονάδες, καθώς και σε εμπορικά έργα μεγαλύτερης κλίμακας που σχεδιάζονται αυτή την περίοδο.
Οι βασικότερες προκλήσεις
Ποιες θεωρείτε ως βασικότερες προκλήσεις ως προς τον αστικό σχεδιασμό των κυπριακών πόλεων και που βρισκόμαστε σε σχέση με τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες;
Τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει παρεμβάσεις σε επίπεδο αστικού σχεδιασμού σε όλες τις πόλεις της Κύπρου. Εντούτοις, συγκρινόμενοι με τις πόλεις της δυτικής Ευρώπης, υπάρχουν πολλά που πρέπει να γίνουν. Όταν τίθεται το θέμα αυτό θα πρέπει να προσδιορίζεται ο σκοπός κάθε παρέμβασης.
Η τάση πανευρωπαϊκά αφορά τη δημιουργία βιώσιμων και ανθεκτικών πόλεων, στις οποίες κάτοικοι και επισκέπτες θα βρίσκονται στο επίκεντρο. Πρακτική απόληξη αυτού είναι πόλεις με ζωντανούς ποιοτικούς δημόσιους χώρους, με έντονη παρουσία πρασίνου κατά μήκος τους και με ύπαρξη υποδομών που θα επιτρέπουν την εύκολη και ασφαλή διακίνηση πεζών και ποδηλάτων, με έμφαση στα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς.
Η πραγματικότητα που βιώνει ο Κύπριος σήμερα, απέχει ωστόσο από το περιβάλλον που αναφέρω. Χαρακτηριστικό παράδειγμα του προβλήματος είναι ο αστικός ιστός της Λεμεσού, που κατέχει αρνητικό ρεκόρ ως προς τα τετραγωνικά πρασίνου ανά κάτοικο. Αυτή η κατάσταση μπορεί να διορθωθεί με τις σωστές δημόσιες πολιτικές και την υλοποίηση των σχεδίων κινητικότητας που έχουν καταρτιστεί. Θεωρώ ότι οι τοπικές κοινωνίες είναι παραπάνω από έτοιμες για τέτοιες παρεμβάσεις, που θα αλλάξουν την καθημερινότητα εντός των πόλεων.